Họ là những người có thâm niên bám biển hàng mấy chục năm đểtiếp sức cho các ngư dân trên các quần đảo Trường Sa - Hoàng Sa thông qua việccung cấp nước ngọt,ặpnhữngngườitiếpsứcchongưdânbámbiểbong đá truc tiep thu mua hải sản, cung cấp lương thực thực phẩm, dầu… và sẵnsàng làm công tác cứu hộ cứu nạn. Họ sống hết mình với biển - đảo quê hương, với một phần thiêng liêng củaTổ quốc.
Cột mốc chủ quyền đảoTrường Sa trên huyện đảo Trường Sa
Cưỡi sóng, đưa nướcngọt ra đảo Đá Tây (Trường Sa)
Quê gốc ở huyện Tĩnh Gia (Thanh Hóa), thuyền trưởng TrươngNgọc Thạch (Công ty TNHH MTV dịch vụ khai thác hải sản biển Đông) cùng gia đìnhvào lập nghiệp tại TP.HCM từ những ngày đầu đất nước giải phóng. Theo học nghềthủy sản, khi tốt nghiệp ông theo nghề thuyền trưởng. Tình yêu nghề được ông thểhiện bằng việc nhớ rành rọt thời gian bám biển tròn 29 năm 6 tháng, trong đó có13 năm làm thuyền trưởng tàu khai thác và dịch vụ nghề cá. Năm 2005, công ty củaông được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn giao nhiệm vụ dịch vụ hậu cầnnghề cá kết hợp quốc phòng - an ninh trên vùng biển Trường Sa và Cụm kinh tế -Khoa học - Dịch vụ (DK1) bằng việc nuôi trồng thủy sản trên biển, cung ứngnhiên liệu, thực phẩm, thu mua hải sản và đặc biệt là cứu nạn, vận chuyển nướcngọt, sửa chữa tàu thuyền miễn phí cho bà con ngư dân.
Ngày đầu ra đảo Đá Tây, nơi đây hoang sơ với những khối bêtông, nước ngọt chỉ biết trông vào trời. Khi bắt tay xây dựng khu hậu cần nghềcá, ông Thạch cùng đồng nghiệp nghĩ cách thiết kế thêm máng hứng nước từ mái nhàvà xây bể nổi diện tích 3.000m2 để chứa nước ngọt. “Chỉ 10 tháng gần đây đã có1.400 lượt tàu ghé đảo lấy nước ngọt”, ông khoe.
Nói nghe đơn giản, nhưng mỗi tàu vận chuyển một tấn nước ngọtra được hòn đảo cách đất liền hơn 600km không hề đơn giản. Nhiều lần con tàuchao đảo giữa sóng lớn, mất cả ngày ròng mới cập được đảo an toàn. Có lần chởđược nước ngọt từ đất liền nhưng gặp sóng to, tàu không thể cập khu hậu cần đểbơm nước lên bể. Ông Thạch chỉ huy các thuyền viên khác bắc đường ống từ đảo ratàu, chia nhau ngồi trên các thuyền nhỏ giữ chặt để đường ống không bị sóng biểnđánh tán và dùng thêm một máy bơm tiếp lực.
Đảo Đá Tây giờ đã thành điểm đến quen thuộc lấy nước ngọt củangư dân. Để tiết kiệm thời gian và nhiên liệu cho bà con, đoàn tàu hậu cần vẫnchạy ra giữa khơi xa để tiếp nước ngọt. Giữa độ sâu 3.000 - 4.000m, các thuyềnkhông thể neo đậu, những can nước được chuyển xuống tàu nhỏ hơn chạy ra chỗ ngưdân. Hay nhiều khi sóng lớn buộc tàu hậu cần phải bơm nước qua đường ống đưa trựctiếp xuống tàu cá.
Mùa khô hạn, tàu chở nước từ đất liền chưa ra thì ngoài đảoxa đã hết nước. “Tàu cá ngư dân vào đảo xin ứng cứu nước ngọt. Anh em lại vui vẻtiết kiệm nước sinh hoạt. Có khi tắm nước mặn rồi nhúng khăn vào nước ngọt lauqua người”, ông Thạch kể và hồ hởi khoe sắp tới Nhà nước đầu tư công nghệ táchnước ngọt từ nước mặn, khi đó ngư dân và chính đội thuyền hậu cần sẽ bớt vất vả.Ngoài việc cung cấp nước ngọt cho ngư dân, công ty của ông Thạch còn sửa chữatàu cá cho ngư dân. Ông Thạch nhớ nhất chuyến tàu đưa đội sửa chữa ra tàu cá, bấtngờ tàu cá rơi chân vịt. Nước từ phía dưới xối xả trào lên. Đang lúc nguy nan,một thuyền viên trẻ tuổi quay sang ông hỏi “Thế là mình chết ở đây à chú?”.
Ông Thạch nhoẻn miệng cười động viên rồi phân công người lặnxuống biển tìm chỗ tàu thủng dùng vật dụng nút lại. Vật lộn suốt 6 tiếng tát nướctrong đêm tối, cuối cùng con tàu nổi trên mặt nước. Từ đó ông đúc kết: “Sống ởđời không gì quan trọng hơn niềm tin!”.
Ông thuyền trưởng kể có những đêm trời tối đen, ông đi tuầntra và lặng người khi thấy ngư dân ngồi bất động trên chiếc thuyền thúng mỏngmanh để câu mực, đánh đổi cả tính mạng của mình để có được những con cá bán lấytiền mang về cho vợ con. “Có lẽ tình yêu gia đình là lý do ngư dân đánh ván bàingửa với biển cả. Chính họ là những cột mốc chủ quyền trên biển Đông”, ông Thạchchiêm nghiệm.
Gia đình có 3 thế hệ làm hậu cần nghề cá
Thuyền nhỏ không thỏa sức vẫy vùng, khi được bố giao lại “chức”thuyền trưởng, ông Lê Mến đầu tư mở rộng công suất tàu hậu cần. Từ chiếc tàu đầutiên chỉ với 20CV, giờ ông Mến đang sở hữu hai tàu 1.160CV và 502CV làm nghề hậucần cho các tàu cá Đà Nẵng và một số tàu tỉnh bạn đánh bắt ngoài khơi.
Gia đình ông cũng đăng ký với Bộ Nông nghiệp và Phát triểnnông thôn chiếc tàu mới đóng số hiệu ĐNa 90444 Ts là tàu hậu cần lớn nhất miềnTrung. Đây là con tàu tư nhân đầu tiên của Việt Nam làm dịch vụ nghề cá ngoàikhơi theo phương thức hỗ trợ nhau, sẵn sàng đối mặt và ứng phó kịp thời với nhữngbất trắc trên biển.
Theo ông Mến, vì xa khơi, không có dịch vụ tại chỗ, bảo quảnkịp thời nên giá trị hải sản của ngư dân mất đi khoảng 30%. Giá bán thấp thìchính những ngư dân là người chịu thiệt thòi nhiều nhất. Nhiều khi tàu cá đangđánh bắt nơi nhiều hải sản cũng đành phải quay vào bờ để tiếp nhiên liệu, tốnthêm 30% chi phí.
Vì vậy, ông đã không chút do dự dốc hết số tiền 3,5 tỷ đồngđóng tàu hậu cần dài 26m, rộng 6m, cao hơn 6m, có 27 khoang chứa với tổng thểtích 120m3. Tổng tải của tàu 150 tấn, khả năng chứa 5.000 - 7.000 lít nhiên liệu,1.200 - 1.500 cây đá, 20 tấn lương thực, nước uống…
Ngoài cung cấp nước, lương thực, thực phẩm, dầu…, nhiều tàucá của ngư dân bị nạn cũng được tàu hậu cần của gia đình ông ứng cứu. Có tàu bịhỏng máy, thả trôi giữa biển được tàu của ông kéo vào bờ sửa chữa, hay nhiềungư dân đau ốm giữa khơi cũng được đưa vào bệnh viện chữa trị. Gia đình thuyềntrưởng này cũng kiêm luôn việc thông báo tình hình thời tiết cho cơ quan chứcnăng.
“Nhờ chiếc tàu lớn này mà trong đợt chạy bão Sơn Tinh vừaqua, tôi đã thu mua một lúc 35 tấn mực của một ngư dân. Nếu tàu công suất nhỏthì chỉ lấy được 15 tấn, số còn lại ngư dân phải thả trôi xuống biển để chạyvào bờ tránh bão, vừa tổn thất lại vừa làm ô nhiễm môi trường”, ông Mến trảilòng.
Sau khi hạ thủy, ông Lê Mến giao lại con tàu ĐNa 90444 chocon trai là Lê Văn Sang làm thuyền trưởng. Với Sang, đây là niềm mơ ước của thếhệ thứ ba nối nghiệp ông cha. Nói như hét vào điện thoại giữa những cơn sóngHoàng Sa, Sang kể: “Có khi trời đổ bão, 8 tàu cá xúm lại kéo một tàu bị hỏngvào bờ nhưng không thể chống lại sóng lớn, gió giật cấp 8 - 9. Khi tàu hậu cầnđến ứng cứu, mắc dây lai dắt, chiếc tàu lớn kéo phăng tàu bị nạn chạy bão vào bờan toàn. Mới đây tàu của tôi bị hỏng cùng lúc hai máy, nhưng nhờ tàu dùng 3 độngcơ nên may mắn vào được bờ”.
Bạn hàng của gia đình ông Mến đều là những ngư dân chất pháclàm ăn bằng chữ tín. Nhiều khi họ thiếu vốn ra khơi, ông Mến cho ứng trước cả2.000 lít dầu. Họ đánh được cá thì liên lạc qua bộ đàm để ông ra biển thu mua.Khi hải sản vào đến đất liền, ngoài việc phân phối cho người bán buôn, xe đônglạnh của ông Mến lại chất đầy hàng đi khắp miền Trung.
C.T (Tổng hợp)